Desertification, soil and climate change
Verwoestijning is een milieuproces, sterk versneld door menselijke activiteiten en de daaruit voortvloeiende klimaatverandering, dat leidt tot bodemaantasting, verlies van de biosfeer (zowel dierlijk als plantaardig) en de transformatie van de omgeving in woestijn.
Volgens een onderzoek uit 2018 van de Europese Commissie is meer dan 75% van de wereldwijde bodem al in meer of mindere mate aangetast. Dit percentage, dat al extreem hoog is, zou kunnen stijgen tot 90% in 2050. Elk jaar wordt 4,18 miljoen vierkante kilometer, of ongeveer de helft van de oppervlakte van de Europese Unie, aangetast.
Parallel aan woestijnvorming gaat het verlies van organisch materiaal in de bodem (MOS), dat de functionaliteit en vruchtbaarheid van landbouwgrond in gevaar brengt. Organisch materiaal bestaat uit stoffen van plantaardige of dierlijke oorsprong die in de bodem worden afgebroken door micro-organismen. Het is een fundamenteel onderdeel voor de vruchtbaarheid, biodiversiteit en het functioneren van terrestrische ecosystemen. MOS vervult meerdere functies, waaronder het verbeteren van de bodemstructuur en -stabiliteit, het verhogen van de waterretentiecapaciteit en de weerstand tegen klimaatstress, het leveren van voedingsstoffen aan planten, het vergroten van de biodiversiteit in de bodem, het verbeteren van ecologische functies die essentieel zijn voor het behoud van het natuurlijke evenwicht op aarde, het deelnemen aan de regulering van de koolstofcyclus en het verzachten van de klimaatverandering door koolstofvastlegging.
In de landbouw wordt MOS bedreigd door verschillende aantastingsfactoren, waaronder intensieve en niet-duurzame landbouwpraktijken. Deze praktijken kunnen een verlies van MOS veroorzaken via verschillende mechanismen, waaronder: intensivering van bodembewerking, vermindering van de input van gestabiliseerd organisch materiaal, zoals onvoldoende gerijpte drijfmest van veehouderijen en biovergisters, overmatig of onjuist gebruik van synthetische meststoffen en pesticiden, zoals insecticiden en herbiciden.
Het experiment: De bodem van Villa Fortuna regenereren
Het experiment werd opgezet om innovatieve en klassieke methoden te valideren voor het regenereren van het land van Villa Fortuna, eigendom van de Capellino Foundation in San Salvatore Monferrato (AL), waar de bodem is verarmd door jaren van intensieve teelt. Tijdens de eerste jaren van het project werd er een Agroforestry systeem opgezet, een gemengd teeltsysteem waarbij fruitbomen worden afgewisseld met bosbomen en struiken. Dit systeem bracht niet alleen de biodiversiteit terug, maar had ook als voornaamste taak om de bodem stabiliteit te geven en een begin te maken met het omkeren van de sterk gedegradeerde staat van het land, door het te beschermen tegen volledige blootstelling aan het weer, wat de erosie verder versnelde, waardoor het onmogelijk werd om gestructureerde regeneratieve praktijken op te zetten. Intensieve grondbewerking, zoals diepploegen, werd stopgezet en vervangen door minimale grondbewerking en continue bodembedekking door mulchen (de bodem bedekken met organisch materiaal om hem te beschermen tegen weersinvloeden) en het zaaien van kruidachtige planten in alle tussenrijen voor een continue plantbedekking.
Zodra we het derde jaar van vegetatiegroei hebben bereikt, kunnen we een wetenschappelijk onderzoek opzetten om, door middel van de juiste lokale en laboratoriumanalyses, te valideren welke gestabiliseerde bodemverbeteraar het beste is om de regeneratie van de bodem te versnellen door de adequate aanvoer van organisch materiaal in de bodem. In de lente zullen verschillende soorten bodemverbeteraars in de bodem worden verspreid, waaronder compost, bokashi (een soort organisch gefermenteerd product) en compost gemengd met natuurlijk voorkomende moleculen, zoals pectine, die verantwoordelijk zullen zijn voor het verbeteren van verschillende bodemeigenschappen, waaronder het vermogen om de natuurlijke verdediging van planten tegen ziekten te stimuleren, water vast te houden en de proliferatie van micro-organismen die gunstig zijn voor gewassen en bodemkwaliteit. Tegelijkertijd zullen ook verschillende covergewassen worden getest, die samen met de bodemverbeteraar zorgen voor vitaliteit en extra stabiliteit van de bodem.
Dezelfde soorten bodemverbeteraars die in het veld worden getest, zullen ook in een gecontroleerde omgeving worden geproduceerd en chemisch worden geanalyseerd om een volledige karakterisering van deze verbindingen en hun eigenschappen te verkrijgen.
The extensive monitoring, characterisation and aggregation of scientific data, which will extend over at least two years, implemented on both chemical parameters and the presence and evolution of soil microorganisms, will allow the main problems and advantages of the adopted practices to be highlighted and the formulation of a standard that clarifies which is the best agricultural practice for accelerated soil restoration.